Jak dojazdy do szkół wpływają na zanieczyszczenie powietrza w miastach?
Czy zastanawialiście się kiedyś nad tym, jak codzienne rytuały, takie jak odwożenie dzieci do szkoły samochodem, wpływają na jakość powietrza w naszych miastach? Według badań polskich naukowców z projektu CoMobility, to właśnie te poranne dojazdy mają znaczący wpływ na wzrost poziomu zanieczyszczeń. Ale jak to możliwe, że coś tak powszechnego może mieć tak duży wpływ?
Poranne dojazdy a jakość powietrza
No cóż, wyobraźcie sobie typowy poranek przed szkołą. Ruch, zamieszanie, a przed bramą szeregi zaparkowanych aut, z których większość ma włączone silniki, czekając na moment, kiedy dzieci wejdą za drzwi. Do tego dochodzi tzw. „zimny start” oraz mnóstwo manewrowania. Zgadza się, każdy z tych czynników emituje znacznie więcej zanieczyszczeń niż przejeżdżający obok samochód. Badania CoMobility pokazały, że aż 80 dni w roku poziom dwutlenku azotu w okolicach szkół jest znacznie przekroczony, czyli prawie przez trzy miesiące!
Rola transportu drogowego
Transporcie drogowy zajmuje „pierwsze miejsce” wśród źródeł emisji tlenków azotu, stanowiących aż 37% całkowitej ich emisji w 2020 roku w Unii Europejskiej – i to się niestety zgadza z tym, co obserwujemy w Polsce. Zanieczyszczenie powietrza to problem, z którym borykamy się na dużą skalę – około 40% najbardziej zanieczyszczonych miast w Europie znajduje się właśnie u nas. Jak alarmują naukowcy, to wpływa nie tylko na nasze zdrowie, ale również przyczynia się do wzrostu ryzyka występowania nowotworów.
Czy zmiana nawyków jest możliwa?
Kluczowe pytanie brzmi: czy jesteśmy w stanie coś z tym zrobić? Dr Anna Nicińska, kierowniczka projektu CoMobility, uważa, że zmiana nawyków transportowych może faktycznie poprawić sytuację, ale sami apeli nie wystarczy, by przekonać rodziców i dzieci do rezygnacji z samochodów. Przedstawiając rozwiązania, eksperci projektu zwracają uwagę na współpracę ze społecznością lokalną i tworzenie zintegrowanych modeli transportowo-środowiskowych jako drogę do lepszej jakości powietrza.
Zanieczyszczenia a zdrowie dzieci
Dzieci są szczególnie wrażliwe na skutki zanieczyszczeń. Wdychają one więcej spalin – w stosunku do masy ciała, ich aktywność oddechowa jest znacznie większa niż u dorosłych, a system immunologiczny nie jest jeszcze w pełni rozwinięty. Dlaczego zatem tak wiele dzieci dojeżdża do szkoły samochodem? Wygoda, bezpieczeństwo, a czasami po prostu brak lepszych alternatyw – to tylko niektóre z przyczyn. Jednak, jak pokazują badania, nawet zmniejszenie liczby samochodów przed szkołą nie zawsze prowadzi do poprawy jakości powietrza z powodu „efektu korka”, gdzie zmniejszenie jednego źródła ruchu często jest zastępowane przez inne.
Ruch drogowy wokół szkół
Czy warto zatem odważyć się na zmianę? Droga do szkoły nie musi być uzależniona od samochodu. Większa świadomość na temat darmowej komunikacji publicznej dla dzieci, promowanie postaw proekologicznych od najmłodszych lat czy przejście na zachowania sprzyjające zdrowiu i środowisku, jak chociażby spacerowanie, mogą być kluczowe. Zaangażowanie społeczności lokalnych, łącznie z rodzicami, dzieci i szkołami w procesie planowania i wdrażania zrównoważonych rozwiązań transportowych, zdaniem ekspertów, może przynieść oczekiwane zmiany.
Podsumowanie
Chociaż zmiana nawyków może wydawać się trudna, jest absolutnie możliwa i konieczna dla naszego zdrowia i dobra środowiska. Musimy zdawać sobie sprawę z wpływu, jaki nasze codzienne decyzje mają na jakość powietrza w naszych miastach i podejmować bardziej odpowiedzialne wybory. W końcu to od nas zależy, czy nasze miasta staną się czystszymi i zdrowszymi miejscami do życia.
