Monitorowanie zewnętrznych granic Unii Europejskiej (UE) jest niezbędne dla zapewnienia bezpieczeństwa wewnętrznego. „Frontex” – Europejska Agencja Straży Granicznej i Przybrzeżnej – korzysta z różnorodnych technologii, w tym danych satelitarnych z programu Copernicus, aby wspierać państwa członkowskie w skutecznym wykrywaniu nielegalnej migracji oraz innych form przestępczości na granicach UE. Marta Krywanis z Frontex zwraca uwagę, że w pierwszych sześciu miesiącach 2024 roku agencja otrzymała blisko 500 zapytań o produkty Copernicus dotyczące sytuacji na granicach.
Rola Danych Satelitarnych w Monitorowaniu Granic
Dane satelitarne stanowią kluczowe źródło informacji, które są wykorzystywane w ochronie granic zewnętrznych Unii Europejskiej. Wskazówki dotyczące tego, jak satelity mogą wsparć działania Straży Granicznej i Przybrzeżnej, obejmują nawigację, komunikację oraz obserwację powierzchni Ziemi. Copernicus, europejski system obserwacji Ziemi, umożliwia monitorowanie oraz zwalczanie nielegalnej migracji oraz działań przestępczych wzdłuż granic.
Frontex od 2015 roku aktywnie wdraża dane z programu Copernicus, pełniąc rolę centralnego punktu kontaktowego dla krajów członkowskich w zakresie dostarczania usług związanych z nadzorem granic. Obserwacje satelitarne pozwalają na śledzenie sytuacji na granicach UE oraz na skuteczną ocenę ryzyka. Współpraca z Dyrekcją Generalną ds. Przemysłu Obronnego i Przestrzeni Kosmicznej umożliwia lepsze wykrywanie nielegalnej migracji oraz zwalczanie przestępczości transgranicznej.
Znaczenie Integracji Technologii
Jako agencja odpowiedzialna za dostarczanie danych w ramach systemu Copernicus, Frontex dostarcza krajem członkowskim niezbędne informacje dotyczące aktywności granicznych oraz podejrzanych zachowań. Krywanis podkreśla, że dane te są nie tylko kluczowe w analizie czynników wpływających na migrację, ale także w monitorowaniu podejrzanych działań, takich jak ruch nieresponsywnych łodzi. Integracja różnych technologii, takich jak bezzałogowe statki powietrzne i sensory naziemne, zwiększa skuteczność monitorowania granic.
Wzrost Zapotrzebowania na Produkty Copernicus
Obecne zapotrzebowanie na dane satelitarne w Europie rośnie. W Frontexie istnieje centrum monitorowania sytuacji na granicach, ale kraje członkowskie coraz częściej zgłaszają prośby o różnorodne produkty i raporty. W ostatnim roku Frontex dostarczył 17 różnorodnych produktów opartych na danych z Copernicus, a ilość zapytań wzrasta z każdym rokiem. Jest to odpowiedzią na dynamicznie zmieniającą się sytuację geopolityczną oraz wzrastające potrzeby państw członkowskich.
W 2023 roku, po odebraniu najwyższego poziomu nielegalnej migracji od 2016 roku, Frontex oszacował, że udało się uratować 43 tysiące osób na morzu oraz odesłać 39 tysięcy migrantów do krajów pochodzenia w ramach 24 przeprowadzonych operacji.
Przyszłość Monitorowania Granic
Dane satelitarne są niezwykle ważne jako podstawowe źródło informacji; jednak Marta Krywanis zwraca uwagę na potrzebę ich integracji z innymi narzędziami, aby uzyskiwać jeszcze dokładniejsze i szybsze informacje dotyczące sytuacji na granicach. Celem jest, aby reakcja na zdarzenia graniczne była jeszcze bardziej efektywna.
Serwis Copernicus, dedykowany monitorowaniu granic zewnętrznych UE, funkcjonuje w ramach EUROSUR Fusion Services. Wiele usług w ramach tego serwisu jest realizowanych we współpracy z Europejską Agencją Bezpieczeństwa Morskiego (EMSA) oraz Centrum Satelitarnym UE (SatCen).
Podsumowanie
Monitorowanie granic zewnętrznych UE to kluczowy element w strategii bezpieczeństwa Unii Europejskiej. Wzrost wykorzystywania danych satelitarnych z programu Copernicus oraz integracja różnych technologii mają na celu zwiększenie skuteczności działań Frontex oraz państw członkowskich w walce z nielegalną migracją oraz przestępczością. W obliczu coraz bardziej złożonej rzeczywistości geopolitycznej, zdolność do szybkiej i trafnej analizy sytuacji na granicach staje się niezbędna dla zapewnienia bezpieczeństwa całej Unii.
