W obliczu nadchodzącego wzrostu liczby ludności na świecie, która ma osiągnąć 10 miliardów, kluczowe jest zapewnienie bezpieczeństwa żywnościowego poprzez radykalne zmiany w systemach rolniczych. Think tank „Żywność dla Przyszłości” podkreśla konieczność przejścia od rolnictwa przemysłowego do modelu regeneracyjnego, opartego na zrównoważonym rozwoju i harmonii z naturą. Istotnym elementem tego procesu jest ograniczenie spożycia mięsa na rzecz większej konsumpcji żywności roślinnej.
Wyzwania związane z dotychczasowym modelem rolnictwa
Zbigniew Karaczun, ekspert z SGGW i „Żywności dla Przyszłości”, zaznacza, że obecny model rolnictwa nie jest w stanie sprostać tak dużemu wzrostowi populacji. Wg danych FAO, ukryte koszty rolnictwa wynoszą około 12,5 biliona dolarów rocznie, co przekracza 15-krotny budżet Polski. Tak znaczne straty mają wpływ na zdrowie ludzi oraz na zasoby przyrodnicze, a ich skutki są odczuwalne w postaci degradacji gleby, zanieczyszczenia wód i powietrza.
Negatywne skutki intensywnej działalności rolniczej
Interdyscyplinarne Centrum Analiz i Współpracy „Żywność dla Przyszłości” w swoim raporcie „Talerz przyszłości” zauważa, że intensywne rolnictwo prowadzi do spadku jakości powietrza, wody oraz bioróżnorodności. W ciągu ostatnich kilku lat, ukryte koszty zdrowotne i środowiskowe wzrosły o 9%. Debaty dotyczące bezpieczeństwa żywnościowego wciąż koncentrują się na dostępie do żywności, ignorując kwestie zdrowotne i ochrony środowiska.
Konieczność zmian w diecie
Ekspert podkreśla, że większe spożycie produktów roślinnych jest niezbędne dla utrzymania równowagi ekologicznej. Utrzymywanie dotychczasowego modelu diety wysokobiałkowej może doprowadzić do katastrofalnych skutków dla klimatu i nie doprowadzi do osiągnięcia neutralności klimatycznej do roku 2050. Obecne nawyki żywieniowe Polaków nie są zgodne z zaleceniami zdrowej diety, co przyczynia się do wzrostu otyłości i towarzyszących jej problemów zdrowotnych.
Edukacja i zmiana nawyków żywieniowych
Dla skutecznej zmiany konieczna jest edukacja społeczeństwa na temat wpływu diety na zdrowie i środowisko. Z badań wynika, że głównym motywatorem do zmiany diety są kwestie zdrowotne, a dopiero w dalszej kolejności względy ekologiczne. Eksperci sugerują, że dieta fleksitariańska, która koncentruje się na zwiększeniu spożycia owoców, warzyw i roślin strączkowych, może być kluczem do poprawy zdrowia publicznego i ochrony środowiska.
Przyszłość rolnictwa regenerative
W obliczu postępujących zmian klimatycznych, konieczne jest odejście od tradycyjnego, przemysłowego podejścia do rolnictwa. Rolnictwo regeneracyjne, które kładzie nacisk na cykl życia gleby oraz odnawialne źródła produkcji, staje się modelowym rozwiązaniem. Przykładem jest wprowadzenie płodozmianu i integracja hodowli zwierząt oraz upraw roślinnych, co pozwala na efektywniejsze wykorzystanie zasobów.
Zakończenie
Bez zmiany podejścia do rolnictwa oraz nawyków żywieniowych, przyszłość ludzkości stoi pod znakiem zapytania. Istnieje wiele wyzwań, ale działania na rzecz regeneracji ekosystemów oraz zdrowej diety to kluczowe kroki w kierunku bezpieczeństwa żywnościowego. Jak podkreśla Zbigniew Karaczun, musimy działać teraz, aby uniknąć kryzysu, który może zagrażać naszej cywilizacji.
To nie tylko kwestia jedzenia – to kwestia naszej przyszłości na tej planecie.
